Je hoort vrijwel dagelijks over de Nederlandse politiek. De Tweede Kamer en diens leden en partijen zitten in zo beetje elk nieuwsbulletin en wanneer er iets in de wereld is gebeurd wordt er ook direct een cameraploeg naar Den Haag gestuurd. We kunnen dus veel zien van deze groep mensen, maar toch blijft het grootste gedeelte van wat de politici doen een groot raadsel. Wat doet een politicus nu eigenlijk, waar verdient die zijn geld mee en hoe wordt je nu eigenlijk een politicus? Voor wie interesse of ambitie heeft in de politiek proberen we hier een beter beeld te schetsen van hoe het moet zijn om van je bestaan op het Binnenhof te kunnen leven.

Wat doet een politicus?

Een politicus is iemand die in de Tweede of Eerste Kamer zit, om het land en daarmee de inwoners te kunnen vertegenwoordigen. In Nederland ben je dan meestal lid van een politieke partij. In deze partij wordt je naar voren geschoven als kandidaat en wanneer jouw partij bij de landelijke stemmingen genoeg zetels (plekjes in de Kamers) krijgt, kun je hier gaan opereren als politicus. Dit kan als een gewoon Kamerlid of als een minister. Als je minister bent, heb je het laatste woord over voorstellen die gaan over het ministerie waar jij verantwoordelijk voor bent.

Als politicus in de Tweede Kamer moet je bepaalde politieke punten aansnijden en hierover beslissen. Dit gaat bijvoorbeeld over wetswijzigingen, bezuinigingen en belastingen. Elk van deze punten moet als doel hebben het leven in het land voor iedere inwoner te verbeteren of om de staatskas te vullen zodat internationale schulden afbetaald kunnen worden. Als politicus kun je zelf met standpunten komen om zaken waarvan je van mening bent dat ze aangepakt moeten worden in te kunnen dienen en kun je beslissen over andere standpunten of je voor of tegen bent. Het eindresultaat hiervan wordt voorgelegd aan de Eerste Kamer en als deze van dezelfde mening is, wordt het agendapunt bij de koning neergelegd die er zijn handtekening onder kan zetten, zodat het aandachtspunt ook een wet of een wijziging wordt.

Als politicus ben je vooral bezig met kijken hoe zaken die minder goed lopen toch beter gemaakt kunnen worden door wetswijzigingen of het investeren van belastinggeld, met het oog op het verbeteren van de samenleving. Dit kan bijvoorbeeld door het leven in het land aangenamer te maken, misdaden zwaarder te bestraffen of rigoureuze maatregelen te nemen om een collectief probleem op te lossen.

Hoeveel verdient een politicus?

We horen heel vaak dat politici wanneer ze uit het ambt stappen een andere baan gaan nemen of dat ze zich als nevenfunctie inzetten als bijvoorbeeld vrijwilliger. Maar we horen bijna nooit over een baan naast de politiek, op een enkeling na dan. Verdienen de grote politici dan genoeg om van te leven?

Er is geen eenduidig antwoord voor deze vraag, omdat er gekeken moet worden naar de functie van de politicus. Hoe hoger je functie, hoe meer geld je kunt verdienen. Zo verdient een Tweede Kamerlid meer dan 120 duizend euro op jaarbasis, terwijl de voorzitter van de Tweede Kamer hier nog een extra toelage overheen krijgt. Een lid van de Eerste Kamer verdient een stuk minder, zo’n 29 duizend euro. Ministers verdienen weer meer dan een gewoon Tweede Kamerlid, met zo’n 166 duizend euro per jaar. Dit is inclusief de minister-president. De staatssecretarissen zitten daar ‘maar net’ onder met 155 duizend. Het meeste kun je verdienen als Europarlementariër, waarin je voor Nederland (of heel Europa) uitkomt in de Europese regering. Dit bedrag kan oplopen tot zo’n 9000 euro per maand, nog afgezien van allerlei onkostenregelingen.

Naast de gewone salarissen krijgen de meeste politici ook bonussen en vergoedingen. Zo wordt er een onkostenvergoeding uitbetaald. Vakantiegeld zit wel inbegrepen in het salaris, net als de eindejaarsuitkering.

Wie zijn de bekendste politici in Nederland?

Wanneer we denken aan een politicus, dan denken we als eerste aan onze minister-president, Mark Rutte. Hij kan een beetje gezien worden als de hoofdpoliticus in de Tweede Kamer, omdat hij het aanspreekpunt is van het huidige beleid en ook de naamgever van het huidige kabinet. Hij is ook de partijleider van de grootste politieke partij die nu in de Tweede Kamer zit, de VVD.

Het jammere is dat je vooral van bepaalde politici hoort wanneer deze in opspraak komen, omdat ze bijvoorbeeld iets hebben gedaan wat tegen het zere been stoot van de bevolking of wanneer er maatregelen zijn bedacht waar veel mensen het niet mee eens zijn. Zo is minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid een zeer bekend gezicht in de Tweede Kamer, omdat hij een aantal voorstellen deed die volgens vele niet het doel hadden waarvoor ze zijn bedoeld. Bekende voorbeelden hiervan zijn het vuurwerkverbod en dat er minder evenementen gehouden moeten worden vanwege het illegale drugscircuit. Ook Carola Schouten is een bekende naam, vanwege haar beleid om stikstof te verminderen wat weer voor opsmuk heeft gezorgd bij de boeren.

In de coronacrisis is Hugo de Jonge een bekende politicus geworden, omdat hij samen met Mark Rutte het gezicht is van de maatregelen om het virus onder controle te krijgen. Andere bekende politici zijn Jesse Klaver, die zich veel richt op een groener klimaat, Thierry Baudet die met zijn Forum voor Democratie een heel andere blik op de politiek gaf en uiteraard Geert Wilders van de PVV, die vooral bekendstaat om zijn felle antipathie tegen inwoners met een islamitische achtergrond.

Kan iedereen politicus worden?

Veel politici zijn mensen waar iedereen wel een mening over heeft. Vaak wordt er dan ook gezegd dat hij of zij helemaal niet in de Tweede Kamer thuishoort of dat men zich afvraagt hoe die überhaupt hier terecht is gekomen. Daarnaast komen ook steeds meer bekende mensen zonder politieke achtergrond in Den Haag te werken. Voorbeelden hiervan zijn Lucille Werner, Sylvana Simons en Albert Verlinde. Ook Johan Derksen leek in de spotlight te staan bij ouderenpartij 50PLUS. Betekent dit dan dat iedereen de politiek in kan of moet je ook voldoen aan bepaalde eisen?

Voor zover bekend is er geen harde eis om politicus te worden. Het enige wat je in de meeste gevallen hoeft te doen is je kandidaat stellen bij de aankomende verkiezingen. Dit kan individueel, maar je kunt je ook aansluiten bij een politieke partij. Op welke plek je dan op het stemformulier staat is afhankelijk van de politieke partij waar je bij zit. Je kunt meedoen op zowel lokaal als landelijk niveau. Bij landelijk niveau probeer je in de Tweede Kamer te komen, bij lokaal niveau gaat het vooral om de gemeenteraad.

Wie een gooi wil doen naar de Tweede Kamer heeft vaak meer kans met een eigen partij dan wanneer je vanuit jezelf meedoet. Mocht je je niet fijn voelen bij de partijen die er nu bestaan, dan is het ook mogelijk om zelf een partij op te richten. Zo is DENK opgericht door twee voormalige partijleden van de PvdA. Ook als je zelf nog helemaal geen ervaring hebt met de politiek kun je een partij oprichten. Hiervoor hoef je alleen een naam te bedenken en je in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. Daarnaast moet je je registreren als partij in de kiesraad, zodat jouw naam ook kan verschijnen op het stemformulier. Voor de rest zijn er geen verplichtingen, niet zoals dat je in de VS een Amerikaans staatsburger moet zijn er ook in de VS geboren moet zijn. Wel is het handig dat je alvast een startkapitaal hebt en een aantal partijleden, mocht je meerdere zetels behalen.

Welke nadelen kleven er aan politicus zijn?

Het klinkt allemaal vrij eenvoudig om de politiek in te gaan, maar vergis je niet. Het kan een zwaar leven zijn. Zo kan het zo zijn dat je met één regel of uitspraak een enorme stortvloed aan kritiek over je heen krijgt. Dit soms zelfs tot extreme niveaus aan toe. Een goed voorbeeld hiervan is dat veel politici op een dagelijkse basis met de dood bedreigd worden en niet meer over straat kunnen zonder beveiliging. Dit kan een enorme inbreuk zijn op je privacy en je bewegingsvrijheid.

Daarnaast heb je als politicus te maken met belangen. Je mag niet zomaar een mening geven of een besluit nemen dat leuk is voor jou en je directe omgeving, je moet er altijd aan denken dat je ook voor het grootste deel van de bevolking spreekt. Hierdoor kan het zo zijn dat je soms in moet stemmen tegen punten die misschien helemaal niet zo fijn voor je zijn. Hierbij moet je ook rekeninghouden met de partijpunten van jouw politieke partij.

Tot slot is het belangrijk dat je onthoudt dat je het nooit helemaal goed kan doen. Wat een goede verandering is voor de één, is desastreus voor de ander. Daardoor moet je onthouden dat je nooit van iedereen een duimpje omhoog krijgt. Als je dit lastig vindt, is de politiek misschien niet de juiste plek voor je.